Etkinliğin en dikkat çekici bölümü ise Litri Otel’de gerçekleşen panellerdi. Saat 15.00’te başlayan “Mübadele, Yolculuk, Yoksulluk ve Ölüm” başlıklı panelde, Prof. Dr. Kemal Arı ve tarihçi Alis Altan konuşmacı olarak yer aldı. Katılımcılar, 1923’te imzalanan Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi kapsamında yaşanan göçlerin tarihsel ve insani boyutunu derinlemesine dinleme fırsatı buldu.
Tarihçi Prof. Dr. Kemal Arı, mübadeleyi bir “insanlık dramı” olarak tanımlayarak, 1922 yılında Türkiye’ye getirilen mübadillerin çok kötü koşullarda, 50 yıllık kuru yük gemileriyle taşındığını aktardı. Ayrıca, Lozan Antlaşması ile imzalanan Nüfus Mübadelesi Sözleşmesi kapsamında yaklaşık 2 milyon kişinin zorunlu göçe tabi tutulduğunu vurguladı. Sadece Girit, Kavala, Drama ve Selanik’ten 314 bin 52 Türk, malları ve hayvanlarıyla birlikte Türkiye’ye getirildi. Göçte kullanılan gemiler arasında Gülcemal, Akdeniz, Cumhuriyet ve Dumlupınar gibi vapurlar da yer aldı. Bu zorlu yolculukta birçok insan, ya denizde ya da karaya çıktıktan sonra salgın hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdi. Arı’nın çarpıcı anlatımı sırasında salonda duygusal anlar yaşandı. Panelin ardından Prof. Dr. Arı, kitaplarını katılımcılar için imzaladı.
Erythrai Antik Kenti Arkeolojik Gözle Anlatıldı
Etkinliğin ikinci panelinde, saat 16.00’da Arkeolog Dr. İbrahim Önol oldu.
“Erythrai: Çeşme’nin Kültür Mirası – Antik Kaynaklar ve Arkeolojik Bulgular Işığında Bir Antik Kentin Hikâyesi” başlıklı sunumunda Önol, Ildır’ın antik döneme uzanan tarihsel zenginliğini arkeolojik bulgular eşliğinde anlattı. Katılımcılar, Erythrai Antik Kenti’nin geçmişine dair verdiği detaylı bilgileri ilgiyle takip etti.